Dünyada ilk: Domuzdan insana böbrek nakli yapıldı

ABD’deki cerrahlar, bir domuz böbreğini ilk kez bir insana başarılı bir şekilde nakletti Domuz böbreği, atıkları filtreleyerek ve alıcının bağışıklık sistemi tarafından reddedilmeden idrar üreterek olması gerektiği gibi çalışmaya başladı. Bilim insanları, bu durumun dünyada organ bekleyen yüzbinlerce insanın hayatını kurtarabileceğini açıkladı.

New York Üniversitesi Langone Hastanesi’ndeki cerrahlar bir hayvandan alınan organı insan vücuduna başarıyla naklederek dünyada bir ilki başardı. Yeni gelişme, hayat kurtaran nakiller için hayvan organlarını kullanma konusunda onlarca yıl süren arayışta ‘önemli bir adım’a işaret ediyor.

GENLERİ DEĞİŞTİRİLDİ
Bununla birlikte doktorlar, operasyondan önce domuz böbreğinin genlerini hastaya uyacak şekilde değiştirdi. Böylece, böbreğin dokularında reddedilmeyi tetikleyen neredeyse hiçbir molekül kalmadı.

Araştırmacılar, nakil yapılan kişinin, ailesi yaşam desteğinden çıkarılmadan önce deneyi kabul eden böbrek fonksiyon bozukluğu belirtileri olan ve beyin ölümü gerçekleşen bir hasta olduğunu söyledi.

OLDUKÇA NORMAL BİR ŞEKİLDE ÇALIŞMAYA BAŞLADI
Nakil işleminin ardından böbreğin hastayla uyumu üç gün boyunca gözlemlendi. Araştırmayı yöneten organ nakli cerrahı Dr. Robert Montgomery, nakledilen böbreğin işlevinin test sonuçlarının “oldukça normal göründüğünü” söyledi.

Montgomery, ayrıca böbreğin, nakledilen bir insan böbreğinden ‘beklenilen miktarda idrar’ ürettiğini ve değiştirilmemiş domuz böbreklerinin insan olmayan primatlara nakledildiğinde görülen güçlü, erken reddetmeye dair hiçbir kanıt bulunmadığını açıkladı.

Montgomery, zayıf böbrek fonksiyonunun bir göstergesi olan düşük kreatin seviyesinin nakilden sonra normale döndüğünü sözlerine ekledi.

TÜRKİYE’DE YAKLAŞIK 230 BİN KİŞİ BÖBREK NAKLİ BEKLİYOR
Diğer taraftan, Türkiye’de binlerce hastanın sağlığına kavuşmak için tek umudu organ nakli. Sağlık Bakanlığı tarafından geçen yıl açıklanan verilere göre 292 bin 65 kişi nakil için bekliyor. Özellikle salgın dönemiyle bağışçı sayısında azalma oldu ama uygun organ bulunduğunda nakiller devam ediyor.

Organ nakli, binlerce hastanın yaşama tutunmak için tek şansı. Türkiye’de 292 bin 65 kişi uygun organın bulunmasını bekliyor. İlk sırada böbrek nakli yer alıyor Nakil bekleyenlerin başında ise 229 bin 774 kişi ile böbrek hastaları geliyor. Son 10 yılda 33 bin 3 kişi böbrek nakli ile hayata tutundu.

Bilim insanları, hayvanlardan insanlara organ nakli yapmanın dünya genelinde yüz binlerce kişinin hayatını kurtarabileceğini açıkladı.

Öte yandan, bilim insanları yıllardır hayvan organlarını nakil için kullanma olasılığı üzerinde çalışıyorlar. Ancak insan vücudu tarafından anında reddedilmeyi nasıl önleyebilecekleri konusunda sürekli bir engelle karşılaştılar. Montgomery’nin ekibi, reddetmeyi tetikleyen bir karbonhidrat molekülü (alfa-gal, glikan) için domuz genini devre dışı bırakmanın sorunu önleyeceğine inanıyordu .Bunu yapmak için, dişi domuz içine bir geni değiştirilmiş bir domuz embriyosu implante edildi.

Domuz daha sonra, insanlarla daha uyumlu, değiştirilmiş bir bağışıklık sistemine sahip bir domuz yavrusu verdi. Cerrahlar daha sonra organı insan alıcıya bağladı.

GalSafe olarak adlandırılan genetiği değiştirilmiş domuz, et alerjisi olan kişiler için gıda olarak ve potansiyel bir insan terapötik kaynağı olarak kullanılmak üzere Aralık 2020’de ABD Gıda ve İlaç Dairesi tarafından onaylandı.